عنوان

آیا مداخلات سبک زندگی در بیماران پیش‌دیابتی مؤثر است؟

خلاصه پاسخ

پیش‌دیابت یک مرحله میانی بین قند خون طبیعی و دیابت است که با افزایش سطح گلوکز خون مشخص می‌شود. اما به اندازه سطوح موردنیاز برای تشخیص دیابت نیست. جمع‌بندی مطالعاتی که مداخلات سبک زندگی را در این افراد بررسی کرده‌اند نشان می‌دهد تغییر عادات غذایی و افزایش فعالیت بدنی می‌توانند از ابتلا به دیابت نوع‌۲ جلوگیری کنند یا آن را به تأخیر بیندازند. اما این اثربخشی در صورتی آشکار می‌شود که مداخلات در مدت طولانی صورت بگیرد. همچنین برای شناختن دقیق انواع مؤثرتر رژیم‌های غذایی یا فعالیت بدنی نیاز به شواهد بیشتر وجود دارد. در مورد اثر ویتامین دی هم به تازگی بررسی‌های مروری انجام شده و نتایج متناقضی را نشان می‌دهد هر چند استفاده از کوله کلسیفرول احتمالاً در افراد پیش‌دیابتی مؤثر خواهد بود.

مقدمه

پیش‌دیابت یک مرحله میانی بین قند خون طبیعی و دیابت است که با افزایش مقداری در سطح گلوکز خون مشخص می‌شود که به اندازه سطوح موردنیاز برای تشخیص دیابت نیست. این وضعیت به‌ویژه در گروه‌های سنی بالاتر و افراد چاق بسیار شایع است.
شیوع جهانی اختلال در تحمل گلوکز در سال ۲۰۲۱، ۹.۱٪ بود و پیش‌بینی می‌شود در سال ۲۰۴۵ به ۱۰٪ افزایش یابد. همچنین شیوع جهانی افزایش در میزان قند خون ناشتا در سال ۲۰۲۱، ۵.۸٪ بود و پیش‌بینی می‌شود به ۶.۵ افزایش یابد. اگر چه این مقدار از شیوع IGT در سال ۲۰۲۱ در کشورهای پردرآمد بالاترین میزان بود، اما در سال ۲۰۴۵ بیشترین رشد نسبی در کشورهای کم‌درآمد رخ خواهد داد.
مطالعات متعدد اپیدمیولوژی، تعریف پیش‌دیابت را بررسی کرده‌اند. پیش‌دیابت با افزایش خطر مرگ و میر ناشی از همه علل بیماری قلبی عروقی مرکب، بیماری عروق کرونر قلب و سکته مغزی مرتبط است. بروز و شیوع پیش‌دیابت را در کودکان و نوجوانان نشان داد که ۲۵.۵ درصد از جوانان ایالات متحده واجد شرایط غربالگری برای پیش‌دیابت بودند، اما تعداد کمی از آنها پیش‌دیابتی بودند. همچنین عوامل خطر بالقوه برای پیش‌دیابت شامل شرکت در ورزش، حجم/شدت ورزش، درد همزمان اندام تحتانی، اضافه وزن، سن نوجوانی بالاتر، جنسیت جنس زن و سابقه خانوادگی دیابت می‌باشد.
پیش‌دیابت یک بیماری شایع با پیامدهای قابل توجهی برای سلامت عمومی است. مطالعات اپیدمیولوژیک افزایش خطر مرگ‌ومیر و بیماری‌های قلبی عروقی را در افراد مبتلا به پیش‌دیابت نشان داده است. غربالگری و مدیریت مناسب پیش‌دیابت از راهکارهای مهم برای پیشگیری از دیابت و کاهش خطرات قلبی عروقی است. با این حال، تحقیقات بیشتری برای استاندارد کردن تعاریف و معیارهای تشخیصی پیش‌دیابت برای تسهیل ارزیابی دقیق اپیدمیولوژی آن موردنیاز است. در اینجا به بررسی اثربخشی مداخلات سبک زندگی شامل تغذیه و فعالیت بدنی در کاهش خطر ابتلا به دیابت در افراد پیش‌دیابتی می‌پردازیم.

روش کار

این مطلب بر اساس مطالعات مروری ثبت شده در کاکرین و خلاصه شواهد چاپ شده در مورد این مطلب " مداخلات سبک زندگی در افراد پیش‌دیابتی ” در وب‌سایت " Evidently Cochrane ” می‌باشد. همچنین مطالعات مروری نظام مند منتشر شده در سایر مجلات با استفاده از جستجوی PubMed یافت شده و جهت به‌روزرسانی نتایج استفاده شده است.

نتایج

یک مطالعه مروری کاکرین سعی کرد تا روشن کند که آیا رژیم غذایی، فعالیت بدنی یا ترکیبی از هر دو می‌تواند مانع (یا حداقل به تأخیر انداختن) افراد مبتلا به پیش‌دیابت در ابتلا به دیابت نوع۲ شود؟
نویسندگانی که به دنبال شواهد بودند کارآزمایی‌های تصادفی را یافتند که سعی کرده بودند سبک زندگی افراد را حداقل به مدت ۲سال (و تا ۶ سال) تغییر دهند. مجموع این مطالعات بیش از ۵۰۰۰ نفر مبتلا به پیش‌دیابت را شامل شدند. یافته‌های اصلی بررسی نشان داد؛ افرادی که پیش دیابت دارند احتمالاً می‌توانند با تغییر عادات غذایی و افزایش فعالیت بدنی از ابتلا به دیابت نوع۲ جلوگیری کنند یا آن را به تأخیر بیندازند. اما مشخص نیست که آیا رژیم غذایی یا افزایش فعالیت بدنی به تنهایی مؤثر است یا خیر.
همچنین مشخص نیست که آیا رژیم غذایی و ورزش بر خطر بیماری قلبی، سکته مغزی یا مرگ در افراد مبتلا به پیش‌دیابت تأثیر می گذارد یا خیر.
همه مطالعاتی که در بررسی گنجانده شده بودند می‌خواستند به یک سؤال مشابه پاسخ دهند، اما همه آنها سعی کردند آن را به روش‌های کمی متفاوت انجام دهند. بیشتر درمان‌های غذایی با هدف کاهش کالری دریافتی افراد با هدف کاهش مقادیر مختلف وزن انجام می‌شود. برخی از مطالعات همچنین از مردم خواسته‌اند که مصرف چربی خود را کاهش دهند و فیبر غذایی را افزایش دهند. مداخلات ورزشی نیز متفاوت بود. برخی از مطالعات افراد را ملزم به ورزش شدیدتر یا دقایق بیشتری در هفته نسبت به سایرین می‌کرد.
در بررسی مروری مشابه دیگری نتایج ۱۶ کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترل‌شده نشان داد که افراد مبتلا به پیش‌دیابت که مداخله سبک زندگی دریافت کردند، پس از یک و سه سال پیگیری، نرخ پیشرفت کمتری به دیابت نوع۲ داشتند. در نتیجه‌گیری این بررسی، مداخله سبک زندگی یک اقدام مؤثر، ایمن و مقرون به صرفه برای کاهش خطر پیشرفت دیابت نوع۲ در افراد مبتلا به پیش‌دیابت عنوان است. تحقیقات بیشتری برای مقایسه اثربخشی حالت‌ها، توالی‌ها و شدت‌های مختلف مداخلات سبک زندگی ضروری است.
یک بررسی مروری هم در سال ۲۰۲۲ به بررسی مداخلات سبک زندگی در افراد با اختلال تحمل گلوکز یا پیش‌دیابتی نشان داد که مداخلات سبک زندگی با قند ناشتای و غیرناشتای پایین‌تر مرتبط بود. پیشنهاد انجام مطالعات مداخله‌ای برای ارزیابی اثرات مداخلات طولانی‌مدت سبک زندگی در این مرور پیشنهاد شده است.

اثر ویتامین دی
برای ارزیابی اینکه آیا تجویز ویتامین D خطر ابتلا به دیابت را در افراد مبتلا به پیش‌دیابت کاهش می‌دهد یا خیر، چندین مطالعه مروری جدید با کیفیت مناسب انجام شده است. در یک مرور در سال ۲۰۲۳ سه کارآزمایی تصادفی‌سازی شده وارد شدند که کوله‌کلسیفرول ۲۰۰۰۰ واحد (۵۰۰ میکروگرم) در هفته، کوله کلسیفرول ۴۰۰۰ واحد (۱۰۰ میکروگرم) روزانه و الدکلسیتول، ۰.۷۵ میکروگرم در روز را در مقابل دارونماهای مشابه بررسی کرده بودند. در جمع‌بندی نشان داده شد ویتامین D خطر ابتلا به دیابت را در افراد پیش‌دیابتی ۱۵٪ کاهش داد همچنین احتمال بازگشت به تنظیم طبیعی گلوکز را ۳۰٪ افزایش داد بنابراین در کاهش خطر ابتلا به دیابت مؤثر بود.
از سوی دیگر در مطالعه مروری جدید دیگری در سال ۲۰۲۳ نتایج نهایی هفت کارآزمایی نشان داد که با توجه به تنوع زیاد و سوگیری در طرح‌های مطالعه، تفسیر بدون ابهام از شواهد اثر ویتامین دی در کاهش خطر ابتلا به دیابت ممکن نیست و نیاز به مطالعات طولانی‌مدت با طراحی مناسب هنوز مورد وجود دارد.

نتیجه گیری

جمع‌بندی مطالعاتی که مداخلات سبک زندگی را در افراد پیش‌دیابتی بررسی کرده‌اند نشان می‌دهد تغییر عادات غذایی و افزایش فعالیت بدنی می‌توانند از ابتلا به دیابت نوع۲ جلوگیری کنند یا آن را به تأخیر بیندازند. اما این اثربخشی در صورتی آشکار می‌شود که مداخلات در مدت طولانی صورت بگیرد. همچنین برای شناختن دقیق انواع مؤثرتر رژیم‌های غذایی یا فعالیت بدنی نیاز به شواهد بیشتر وجود دارد. در مورد اثر ویتامین دی هم به تازگی بررسی‌های مروری انجام شده و نتایج متناقضی را نشان می‌دهد هر چند استفاده از کوله کلسیفرول احتمالاْ در افراد پیش‌دیابتی مؤثر خواهد بود.

رفرانس ها

1. Echouffo-Tcheugui JB, Selvin E. Prediabetes and What It Means: The Epidemiological Evidence. Annu Rev Public Health. 2021 Apr 1;42:59-77. doi: 10.1146/annurev-publhealth-090419-102644. Epub 2021 Dec 23.

2. Rett K, Gottwald-Hostalek U. Understanding prediabetes: definition, prevalence, burden and treatment options for an emerging disease. Curr Med Res Opin. 2019 Sep;35(9):1529-1534. doi: 10.1080/03007995.2019.1601455. Epub 2019 Apr 15.

3. Beulens J, Rutters F, Rydén L, Schnell O, Mellbin L, Hart HE, Vos RC. Risk and management of pre-diabetes. Eur J Prev Cardiol. 2019 Dec;26(2_suppl):47-54. doi: 10.1177/2047487319880041.

4. Hemmingsen B, Gimenez-Perez G, Mauricio D, Roqué i Figuls M, Metzendorf MI, Richter B. Diet, physical activity or both for prevention or delay of type 2 diabetes mellitus and its associated complications in people at increased risk of developing type 2 diabetes mellitus. Cochrane Database of Systematic Reviews 2017, Issue 12. Art. No.: CD003054. DOI: 10.1002/14651858.CD003054.pub4.

5. Glechner, A., et al. (2018). "Effects of lifestyle changes on adults with prediabetes: A systematic review and meta-analysis." Prim Care Diabetes 12(5): 393-408.

6. Hrubeniuk, T. J., et al. (2020). "The ability of exercise to meaningfully improve glucose tolerance in people living with prediabetes: A meta-analysis." Scand J Med Sci Sports 30(2): 209-216


7. Jiang, Q., et al. (2022). "Effects of lifestyle interventions on glucose regulation and diabetes risk in adults with impaired glucose tolerance or prediabetes: a meta-analysis." Arch Endocrinol Metab 66(2): 157-167.
8. Pittas, A. G., et al. (2023). "Vitamin D and Risk for Type 2 Diabetes in People With Prediabetes : A Systematic Review and Meta-analysis of Individual Participant Data From 3 Randomized Clinical Trials." Ann Intern Med 176(3): 355-363.

9. Pieńkowska, A., et al. (2023). "Controversial Impact of Vitamin D Supplementation on Reducing Insulin Resistance and Prevention of Type 2 Diabetes in Patients with Prediabetes: A Systematic Review." Nutrients 15(4)

10. Zhou, R., et al. (2022). "The Long-Term Effects of Non-Pharmacological Interventions on Diabetes and Chronic Complication Outcomes in Patients With Hyperglycemia: A Systematic Review and Meta-Analysis." Front Endocrinol (Lausanne) 13: 838224

درجه قطعیت شواهد

↑↑B : شواهد با قطعیت متوسط نشان می دهد که اثر قوی و مستقیم عامل مورد بررسی در پیامد مورد بررسی است.

ارسال نظر