عنوان

تأثیر مصرف مکمل ال-کارنیتین بر کاهش وزن

خلاصه پاسخ

مکانیسم دقیق اثرگذاری ال-کارنیتین بر کاهش وزن نامشخص است. با استناد به شواهد موجود می‌توان مصرف ال-کارنیتین را بر کاهش وزن بدن و کاهش شاخص توده بدنی (BMI) افراد دارای اضافه وزن یا چاقی مرضی و در ترکیب با سایر روش‌های مدیریت وزنی مانند رعایت رژیم غذایی، ورزش و داروهای کاهش وزن مؤثر دانست، اما استفاده از آن در افزایش متابولیسم چربی بدن، کاهش مقدار و درصد چربی بدن، تغییر ترکیب بدنی و کاهش سایز دور کمر مؤثر نمی‌باشد یا شواهد کافی در خصوص اثر آن وجود ندارد. همچنین با توجه به اینکه میزان تأثیر ال-کارنیتین با مدت زمان مصرف آن رابطه معکوس داشته، رعایت سبک زندگی سالم برای کاهش وزن در مقایسه با استفاده از مکمل ال-کارنیتین منطقی‌تر به‌نظر می‌رسد.

مقدمه

شیوع چاقی در جهان از سال ۱۹۷۵ تقریباً سه برابر شده است. این وضعیت می‌تواند بیشتر سیستم‌های بدن مانند قلب، کبد، کلیه‌ها، مفاصل و سیستم تولیدمثل را تحت تأثیر قرار داده و منجر به طیف وسیعی از بیماری‌های غیرواگیر (NCDs) مانند دیابت نوع ۲، بیماری‌های قلبی عروقی، فشار خون بالا و سکته مغزی، اشکال مختلف سرطان و همچنین مشکلات سلامت روان گردد(۱).

همزمان با دشوارتر شدن کنترل وزن در دنیای مدرن و صنعتی، کاهش وزن نیز توجه بیشتری را به خود جلب کرده است. اصلاح سبک زندگی از جمله تمرینات بدنی، رژیم‌درمانی، مداخلات رفتاری، دارودرمانی و جراحی، از رویکردهای رایج مقابله با اضافه وزن و چاقی هستند. در این میان با توجه به این که داروهای کاهش وزن عوارض جانبی جراحی‌های تهاجمی را نداشته، تمایل بیشتری نیز به استفاده از آن‌ها وجود دارد با این وجود اثربخشی بیشتر چنین داروهایی هنوز مبهم است(۲,۳).

ال-کارنیتین یک ماده ویتامین‌مانند و یک اسیدآمینه‌ی اصلاح شده غیرپروتئینی است که عمدتاً در کبد و کلیه تولید شده و ویتامین C، یون‌های آهن و نیاسین در تولید آن نقش دارند. منابع غذایی اصلی ال-کارنیتین شامل گوشت، ماهی و برخی دیگر از محصولات حیوانی مانند شیر است. اضافه وزن و چاقی از موضوعات مهم مرتبط با سلامتی در سراسر جهان می‌باشد. به گزارش سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۱۶، بیش از ۱.۹ میلیارد بزرگسال بالای ۱۸ سال، اضافه وزن داشتند و از این تعداد بیش از ۶۵۰ میلیون مبتلا به چاقی مرضی (obesity) بودند. اسیدهای چرب با زنجیره بلند منابع اصلی انرژی هستند که توسط اکثر بافت‌ها از جمله ماهیچه‌های اسکلتی استفاده می‌شوند(۴). ال-کارنیتین با انتقال اسیدهای چرب با زنجیره‌ی بلند به داخل میتوکندری، نقش عمده‌ای در تأمین انرژی و اکسیداسیون اسیدهای چرب در ماهیچه‌های اسکلتی و قلبی ایفا می‌کند. همچنین نقش مهمی در تشکیل گونه‌های فعال اکسیژن، تولید انرژی و به دام انداختن گروه‌های استیل دارد(۲). ال-کارنیتین بر متابولیسم گلوکز و لیپید نیز مؤثر بوده و ممکن است با افزایش مصرف انرژی به کاهش وزن کمک کند(۳). برخی نیز معتقدند ال-کارنیتین باعث بهبود مقاومت به انسولین شده و از طریق تأثیر مستقیم بر هیپوتالاموس در کاهش اشتها و دریافت غذا نیز مؤثر است(۵). فرض بر این است که استفاده از مکمل ال-کارنیتین می‌تواند غلظت درون‌سلولی آن را افزایش داده و منجر به بهبود اثرات آن در بدن شود(۳).

روش کار

عنوان: تأثیر استفاده از ال-کارنیتین بر کاهش وزن
سؤال: آیا استفاده از ال-کارنیتین در کاهش وزن مؤثر است؟
مشخصات سؤال:
جمعیت (Population): افراد بالغ سالم یا مبتلا به اضافه وزن و چاقی
مداخله (Intervention): مصرف خوراکی ال-کارنیتین
گروه مقایسه (Comparison): پلاسبو یا وضعیت معمول
پیامدهای اصلی (Outcome): اضافه وزن-چاقی
طرح مطالعاتی (Design): مطالعات مروری

بانک‌های اطلاعاتی جستجو شده
Pub Med Scopus Google Scholar Web of Sciences Cochrane central ICTRP

به علت یافت نشدن مرور کارکرین مرتبط با موضوع در زمان نوشتن این مقاله، برای این مطلب از مرور کاکرین مرتبط استفاده نشده است.

نتایج

ایمنی و اثرات نامطلوب
دقت و توافق نظر مشاهدات فعلی در زمینه‌ی ایمنی و اثرات نامطلوب ال-کارنیتین کافی نیست. برخی شواهد گزارش کرده‌اند که ال-کارنیتین در مقایسه با سایر داروهای کاهش وزن مانند اورلیستات، سیبوترامین و ریمونابانت عوارض جانبی کمتری مانند مشکلات گوارشی، افزایش فشارخون و ضربان نبض و افزایش خطر اختلال روانی را به همراه دارد (۳). با این وجود در سایر مطالعات گزارش شده که مصرف ال-کارنیتین ممکن است باعث علائم ناخوشایندی چون حالت تهوع و ناراحتی معده شده و در دوزهای بالاتر با افزایش سطح سرمی تری‌متیل‌آمین-N-اکسید (TMAO) منجر به افزایش خطر ابتلا به فشارخون و تصلب شرایین شود (۲، ۵، ۶). همچنین در تجزیه و تحلیل پایگاه داده آژانس پزشکی اروپا (European Medicine Agency)، ۱۴۳ مورد واکنش نامطلوب دارویی با ال-کارنیتین مشاهده شده است(۶).

دوز و مدت مصرف
تجزیه و تحلیل مطالعات موجود نشان داده است که طول مدت مصرف ال-کارنیتین با اندازه‌ی اثرآن رابطه معکوس دارد و در استفاده‌ی طولانی‌مدت، میزان کاهش وزن، کمتر خواهد بود. با این وجود در تغییر دوز مصرفی ال-کارنیتین، تأثیر قابل توجهی بر میزان اثر آن مشاهده نشده است(۳).

تأثیر مکمل ال-کارنیتین بر وزن بدن
در مقایسه با گروه کنترل، مکمل ال-کارنیتین به طور قابل توجهی بر کاهش وزن موثر است (۲، ۳، ۵). در گروه‌های کنترل دارای اضافه وزن یا چاقی مرضی، این کاهش وزن بیشتر از افراد دارای وزن طبیعی بوده است. علاوه بر این، در برخی مطالعات کاهش وزن بیشتری در افراد دریافت‌کننده‌ی ال-کارنیتین در ترکیب با رژیم غذایی کم کالری و ورزش یا رژیم غذایی کم کالری، ورزش و داروهای کاهش وزن مشاهده شده است(۲).

تأثیر مکمل ال-کارنیتین بر شاخص توده بدنی (BMI)
به طور کلی کاهش شاخص توده بدنی در افرادی که از مکمل ال-کارنیتین استفاده کرده‌اند بیشتر از گروه کنترل است(۲، ۳). این تأثیر در افراد دارای وزن طبیعی، مدت زمان مصرف بیشتر از ۲۴ هفته و استفاده از ال-کارنیتین به تنهایی معنی‌دار نبوده است (۲، ۵، ۶).

تاثیر مکمل ال-کارنیتین بر درصد چربی بدن
طبق یافته‌های مطالعات موجود، مکمل ال-کارنیتین تأثیری درکاهش درصد چربی بدن ندارد(۲، ۵). اما با دوز مصرفی ۲ گرم در روز کاهش معنی‌داری در درصد چربی بدن مشاهده شده است(۲).

تأثیر مکمل ال-کارنیتین بر توده چربی بدن
توده چربی بدن افرادی که از مکمل ال-کارنیتین استفاده می‌کردند کاهش قابل توجهی در مقایسه با گروه کنترل داشته است (۲، ۵). با این وجود، دوزهای کمتر از 2 گرم در روز و در افراد سالم تأثیری بر توده چربی بدن ندارد (۵، ۶).

تأثیر مکمل ال-کارنیتین بر متابولیسم چربی یا چربی‌سوزی
این باور که مکمل کارنیتین به کاهش وزن کمک می کند بر این فرض استوار است که مصرف خوراکی منظم کارنیتین غلظت کارنیتین عضلانی را افزایش می‌دهد. فرض دیگر این است که اگر غلظت کارنیتین در عضله افزایش یابد، اکسیداسیون چربی نیز افزایش می‌یابد، بنابراین منجر به از دست رفتن تدریجی ذخایر چربی بدن می‌شود. نتایج مطالعات به وضوح نشان داده‌اند که مصرف خوراکی کارنیتین غلظت کارنیتین عضلانی را تغییر نداده و به طور کلی، پیامدهای عملی این امر در حال حاضر نامشخص است و شواهد کافی برای توصیه کارنیتین برای کاهش وزن یا افزایش اکسیداسیون چربی وجود ندارد(۴، ۶).

تأثیر مکمل ال-کارنیتین بر ترکیب بدنی
یافته‌ها در مجموع نشان می‌دهد که مصرف ال-کارنیتین در طولانی مدت ممکن است بر ترکیب بدن در شرایط خاص تأثیر بگذارد اما شواهد قطعی در این خصوص وجود ندارد(۶).

تأثیر مکمل ال-کارنیتین بر سایز دور کمر
در حال حاضر به طور کلی اثر ال-کارنیتین بر کاهش سایز دور کمر از نظر آماری قابل تأیید نمی‌باشد اما در افراد دارای اضافه وزن استفاده از مکمل ال-کارنیتین می‌تواند در کاهش سایز دور کمر موثر باشد، چنین تأثیری در افراد سالم یا افراد دارای چاقی مرضی مشاهده نشده است (۲، ۵). همچنین نتایج مطالعات نشان داد که ال-کارنیتین به طور قابل توجهی سایز دور کمر را در افراد مبتلا به دیابت به میزان ۲.۶۸ سانتی متر و در افراد مبتلا به بیماری های دیگر به میزان ۰.۹۹ سانتی متر کاهش می‌دهد (۲). در مدت زمان بیش از ۸ هفته و دوزهای کمتر از ۲گرم در روز نیز کاهش سایز دور کمر مشاهده شده است(۵).

نتیجه گیری

مکانیسم دقیق اثرگذاری ال-کارنیتین بر کاهش وزن نامشخص است. با استناد به شواهد موجود می‌توان مصرف ال-کارنیتین را بر کاهش وزن بدن و کاهش شاخص توده بدنی (BMI) افراد دارای اضافه وزن یا چاقی مرضی و در ترکیب با سایر روش‌های مدیریت وزنی مانند رعایت رژیم غذایی، ورزش و داروهای کاهش وزن مؤثر دانست اما استفاده از آن در افزایش متابولیسم چربی بدن، کاهش مقدار و درصد چربی بدن، تغییر ترکیب بدنی و کاهش سایز دور کمر مؤثر نمی‌باشد یا شواهد کافی در خصوص اثر آن وجود ندارد. همچنین با توجه به اینکه میزان تأثیر ال-کارنیتین با مدت زمان مصرف آن رابطه معکوس داشته، رعایت سبک زندگی سالم برای کاهش وزن در مقایسه با استفاده از مکمل ال-کارنیتین منطقی‌تر به‌نظر می‌رسد.

رفرانس ها

1. Fact sheet: obesity and overweight: WHO (World Health Organization); 2021 [Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/obesity-and-overweight.
2. Talenezhad N, Mohammadi M, Ramezani-Jolfaie N, Mozaffari-Khosravi H, Salehi-Abargouei A. Effects of l-carnitine supplementation on weight loss and body composition: A systematic review and meta-analysis of 37 randomized controlled clinical trials with dose-response analysis. Clin Nutr ESPEN. 2020;37:9-23.
3. Pooyandjoo M, Nouhi M, Shab-Bidar S, Djafarian K, Olyaeemanesh A. The effect of (L-)carnitine on weight loss in adults: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Obes Rev. 2016;17(10):970-6.
4. Jeukendrup AE, Randell R. Fat burners: nutrition supplements that increase fat metabolism. Obes Rev. 2011;12(10):841-51.
5. Askarpour M, Hadi A, Miraghajani M, Symonds ME, Sheikhi A, Ghaedi E. Beneficial effects of l-carnitine supplementation for weight management in overweight and obese adults: An updated systematic review and dose-response meta-analysis of randomized controlled trials. Pharmacol Res. 2020;151:104554.
6. Sawicka AK, Renzi G, Olek RA. The bright and the dark sides of L-carnitine supplementation: a systematic review. J Int Soc Sports Nutr. 2020;17(1):49.

درجه قطعیت شواهد

?↑C : شواهد با قطعیت ضعیف نشان می دهد که اثر ضعیف و مستقیم عامل مورد بررسی در پیامد مورد بررسی است.

پیوست

پیوست۱: فلوچارت prisma

ارسال نظر

ثبت